मनोज बिश्वकर्मा

योद्धा आमालाई सम्झिएर-२    -------------------------------------------- मानिस भएर जन्मिनु रहर थिएन । तर म जुन सालनाल सहित संसारमा खसेँ । त्यो संसारकै सुन्दर मानिसको गर्भमा हुर्किएको थियो । अर्थात मेरी आमा हरिमाया विश्वकर्माको । त्यो सालनालको `धागो´ले मोह उनेँको थियो । जीवन उनेँको थियो । धागो गाँस्नु अघि आमा स्वयम् प्रकृतिमा अदृश्य/अजन्म हुनुहुन्थ्यो । जन्मिनु भयो । सालहरूको अन्तरालमा म उहाँकै सालनाल समातेर पृथ्वीमा खसेँ । त्यो सालनालले `मोह´ उन्यो । जीवन उन्यो । ७५/७६ बर्षको आयुपछि चुँडियो । अर्थात आमा पुन:प्रकृतिमै बिलुप्त/अदृश्य हुनुभयो ।  आमाको जन्मस्थान-रामेछाप कटुञ्जे । आमालाई दागबत्ती दिदाँ म पनि जलेको थिएँ । अहिले अक्सर लाग्छ-मरेपछि जलाउने संस्कार सब्से निर्ममहरूको संस्कार हो । यो संस्कारप्रति गहिरो तिरस्कार छ । लागिरहन्छ-आमालाई कतै गाड्न पाएको भए हुन्थ्यो । प्रकृतिमै सड्नु हुन्थ्यो । त्यहिको माटोमा रङ्ग भएर मिसिनु हुन्थ्यो । ससाना झार, बिरुवा भएर उम्रिनु हुन्थ्यो । आमाको औधी याद आउँदा, पश्चतापले/प्रेमले एक्लिदा त्यहाँ गएर ती झारहरू छुन्थेँ । तिनलाई सुनाउथे कि म कत...

योद्धा आमालाई सम्झिएर  ----------------------------------------  `आमा´को लागि आमा हुनु भनेको के थियो ? म कहिल्यै महसुस गर्न सक्नेछैन । तर सन्तानको लागि आमा के हुन्छ ? असङ्ख्य अनिद्रामा, अफ्ठ्यारामा, असहजतामा पनि धरती भइ एक्लै फैलिनु, सन्तानको सुखमा आकाश झैँ उज्यालिनु, जीवनकै सब्से सुन्दर आदर्शमा आफ्नो रक्तमांसको डल्लालाई डोहोर्याउन चाहनु सायद आमा हुनु हो । कम्तिमा मेरी आमालाई यस्तै पाएँ । सन्तानको लागि आफ्नो थर दिन समेत योग्य नहुने देशमा, सन्तानको लागि एक चिर्कटो नागरिकता दिन समेत योग्य नहुने देशमा सायद हरेकजसो आमाको यस्तै विषम चित्र बन्छ । यस्तै उदास अनुहार बन्छ । यस्तै थकित अनुहार सम्झिएर हामी आमालाई महान भन्छौं । तर आमाको एकलौटी सकसहरू कम गर्दैनौँ ।    समाजशास्त्रको आँखामा आमा महान होइन; शोषित हो, उत्पिडित हो, दास हो । यसको चेपमा पिसिएर पनि जसरी मलाई/सन्तानलाई हुर्काउनुभयो । त्यो समानताको मूल्यबाहेकमा तिर्न नसकिने ऋण हो । ज्ञानको नवजात गोडा बामे सरिरहँदा पीडक लाग्छ धरती; सायद आमा हुनु भनेको आफ्नो फरिया/औंला समात्न दिएर उभिन सिकाउनु हो, अग्लो एक्लोपनमा ...